Mentorluk Deneyimim: Bir Rehberlik Yolculuğu

Hayatımızın bir döneminde hepimiz, “Keşke birisi bana ne yapmam gerektiğini söylese!” diye düşünmüşüzdür. Belki de bu zorlu süreçten bir dost veya mentor eliyle çıkmışızdır, belki de kendimiz cesaretimizi toplayıp kendi çabamızla kurtulmuşuzdur.

Ben de bu zorlu yollardan geçenlerden biriyim. Hangi bölümü seçmeliyim? Hangi şirkette çalışmalıyım? Kafamda binbir soru dolanmıştı.

Çareyi, alanında uzman kişilere danışmakta buldum. Katıldığım şirket ve üniversite etkinlikleri bana internette bulamadığım pratik bilgiler sundu. Bu sayede hedeflerimi belirledim ve onları gerçekleştirmek için adımlar atmaya başladım.

Tam da bu sebeple mentor olmaya karar verdim. Kendi deneyimlerimi paylaşarak, başkalarının bu zorlu yollardan daha emin adımlarla ve daha az stresle geçmelerine yardımcı olmak istiyorum. Karşılaşacakları zorlukları aşmalarına, hedeflerine ulaşmalarına ve kendilerine güvenlerini artırmalarına katkıda bulunmak en büyük hayalim.

Bu yazıda, SistersLab’deki mentorluk programımdaki deneyimlerimi sizlerle paylaşacağım. Mentorlüğe başlamak isteyen ama ne yapacağını bilmeyenler için bu yazının bir rehber olacağını umuyorum.

Doğru sorular sormak

Bir mentor olmak, sadece bilgi ve deneyim paylaşmaktan öte, menteenizin potansiyelini açığa çıkarmak için doğru soruları sorabilmeyi de gerektirir. Doğru sorular, menteenizin düşüncelerini derinleştirerek, problem çözme becerilerini geliştirmelerine ve kendi çözümlerini bulmalarına yardımcı olur.

“Bu konuda ne düşünüyorsun?” veya “Bu durumu nasıl değerlendiriyorsun?” gibi sorular, menteenizin daha fazla bilgi paylaşmasını ve konuyu detaylandırmasını sağlayarak kapsamlı düşünmesini teşvik eder.

Bazen en güçlü sorular sessizliğin ardından gelir. Menteenize düşünmesi için zaman tanıyın ve hemen bir cevap beklemeyin. Sessizlik, menteenizin daha derinlemesine düşünmesine ve daha anlamlı cevaplar bulmasına yardımcı olabilir.

Aktif dinleme

Dinleme, menteenizle güçlü bir bağ kurmanın anahtarlarından biridir. İyi bir dinleyici olmak, menteenizin kendini değerli hissetmesini sağlar ve onunla daha derin bir ilişki kurmanıza yardımcı olur.

Göz teması kurarak, başınızı sallayarak veya kısa onay cümleleri kullanarak (örneğin, “Anlıyorum” veya “Evet, devam et”) menteenizin konuşmasını teşvik edebilirsiniz. Bu, menteenizin kendini duyulmuş ve anlaşılmış hissetmesini sağlar.

Menteenizin söylediklerini daha iyi anlamak ve konuyu derinleştirmek için takip soruları sorun. “Bu konuda biraz daha detay verebilir misin?” veya “Bu durum seni nasıl etkiledi?” gibi sorular, menteenizin konuyu daha derinlemesine ele almasına ve sizin de daha iyi anlamanıza yardımcı olur.

Stratejik düşünmeyi teşvik etme

Stratejik düşünme, menteenizin uzun vadeli hedeflere odaklanmasını, önceliklerini belirlemesini ve bilinçli kararlar almasını sağlar. Bir mentor olarak, menteenizi stratejik düşünmeye teşvik etmek için çeşitli yöntemler kullanabilirsiniz.

Stratejik düşünmeyi teşvik etmenin ilk adımı, menteenizin büyük resmi görmesini sağlamaktır. Ona, mevcut durumunu ve hedeflerini geniş bir perspektiften değerlendirmesi için rehberlik edin. “Eğer ‘evet’ dersen, neye ‘hayır’ demiş oluyorsun?” sorusunu kullanarak, menteenizin her kararının bir bedeli ve alternatifi olduğunu anlamasına yardımcı olun. Bu soru, menteenizin kaynaklarını ve zamanını daha etkili kullanmasına olanak tanır.

Menteenizin önceliklerini belirlemesine yardımcı olmak için onunla birlikte hedef belirleme ve planlama yapın. Bu süreçte, kısa ve uzun vadeli hedefler belirleyerek, her bir hedefin önemini ve etkisini tartışın. Menteenize, hedeflerine ulaşmak için hangi adımları atması gerektiğini ve bu adımların zamanlamasını planlamasında destek olun. Bu, menteenizin stratejik düşünme becerilerini geliştirir ve ona yol haritası sunar.

Stratejik düşünmeyi teşvik etmek için menteenize analitik beceriler kazandırmak da önemlidir. Onunla birlikte, mevcut durumu analiz ederek, güçlü ve zayıf yönleri belirleyin. Fırsatlar ve tehditler hakkında konuşarak, menteenizin dış çevreyi nasıl değerlendireceğini öğretin. SWOT analizi gibi araçlar kullanarak, menteenizin durumunu objektif bir şekilde değerlendirmesine yardımcı olun.

Geri Bildirim

Geri bildirim vermek, menteenizin gelişimine katkıda bulunmanın önemli bir parçasıdır. Geri bildirim, menteenizin güçlü yönlerini pekiştirir ve gelişim alanlarını belirlemelerine yardımcı olur.

Geri bildirim verirken, her zaman spesifik ve net olun. Genel yorumlar yerine, menteenizin belirli davranışları ve performansları hakkında konuşun. Örneğin, “Son projenin sunumu gerçekten etkileyiciydi” demek yerine, “Son projenin sunumunda verileri görsellerle desteklemen, izleyicilerin konuyu daha iyi anlamasını sağladı” gibi daha spesifik ve açıklayıcı bir geri bildirim verin. Bu, menteenizin neyi doğru yaptığını daha iyi anlamasını sağlar.

Ayrıca, geri bildirim verirken zamanlama çok önemlidir. Geri bildirimi, olayın hemen ardından veya uygun bir zamanda vermek, menteenizin durumu daha net hatırlamasına ve geri bildirimden daha fazla fayda sağlamasına yardımcı olur. Geri bildirimi geciktirmek, menteenizin hatırlamakta zorlanabileceği ve dolayısıyla geri bildirimin etkisinin azalacağı anlamına gelebilir.

Geri bildirim verirken, menteenizin de geri bildirim vermesini teşvik edin. Bu, geri bildirim sürecinin iki yönlü bir iletişim olmasını sağlar. Menteenizin kendi performansını değerlendirmesi ve sizin geri bildirimlerinizi nasıl algıladığını paylaşması, onun gelişimine katkıda bulunur. Örneğin, “Bu konuda senin bakış açını da duymak isterim” diyerek menteenizin düşüncelerini paylaşmasını sağlayabilirsiniz.

Mentorluk yaparken öğrendiğim en önemli şey, her bireyin farklı olduğunu ve her birinin kendi yolculuğunda ona özgü bir destek ve rehberliğe ihtiyaç duyduğudur. Sisterslab’teki mentorluk sürecim bana sabır, empati ve liderlik konularında da çok şey kattı. Bu deneyimler, hem benim kişisel gelişimime hem de menteelerimin başarılarına katkıda bulundu. Mentor olmak isteyen herkese bu süreçte bolca sabır ve keyifli anlar diliyorum.

Sisterslab, STEM alanlarında toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadın güçlenmesi için çalışıyor. Bu kapsamda kadınlara yönelik eğitimler, mentorluk, etkinlikler ve kariyer fırsatları sunuyorlar. Eğer siz de gönüllü mentor olmak isterseniz, Sisterslab’in sosyal medya hesaplarından başvuru sürecini takip edebilirsiniz.

Kaynak
Stanier, Michael Bungay — The Coaching Habit_ Say Less, Ask More & Change the Way You Lead Forever-Michael Bungay Stanier_Box of Crayons Press (2016)

*Bu yazı, akıcılık ve netlik sağlamak amacıyla ChatGPT tarafından gözden geçirilmiştir.